Astma jest jedną z najpopularniejszych chorób alergicznych, której leczenie opiera się w głównej mierze na farmakoterapii. Czy w przypadku astmy warto zdecydować się na odczulanie? Czy immunoterapia jest skuteczna w niwelowaniu uczulenia?
Na czym polega odczulanie?
Swoista immunoterapia stanowi jeden ze sposobów leczenia chorób alergicznych. Odczulanie jest terapią objawową i przyczynową – pozwala na redukcję intensywności symptomów oraz ograniczyć nadwrażliwość organizmu na kontakt z alergenami. Immunoterapia polega na regularnym dostarczaniu coraz to większych ilości czynnika wyzwalającego uczulenie. Efektem tego jest stopniowy wzrost tolerancji organizmu na niekorzystne działanie alergenu, co ma doprowadzić do powolnego wyciszenia odpowiedzi immunologicznej systemu odpornościowego. W odczulaniu wykorzystuje się specjalne szczepionki alergenowe, które podaje się podskórnie. Znacznie rzadziej są to doustne tabletki podjęzykowe.
Immunoterapia swoista jest przeprowadzana przez alergologa dobierającego odpowiednie dawki szczepionek i monitorującego stan alergika. Po każdym odczulaniu zaleca się minimum pół godziny obserwacji w gabinecie, aby skutecznie przeciwdziałać występującym objawom wskutek dostarczenia organizmowi niebezpiecznego alergenu. Cały proces leczenia zazwyczaj trwa około kilku lat – im dłuższe odczulanie, tym większa skuteczność w pozbyciu się uciążliwej alergii.
Efekty odczulania
- Zwiększenie odporności organizmu wobec kontaktu z alergenem
- Zmniejszenie częstotliwości występowania objawów uczulenia i osłabienie ich intensywności
- Zmniejszenie dawek stosowanych leków lub całkowita rezygnacja z ich użycia
Odczulanie a astma – czy warto stosować?
Alergiczna postać astmy może być wywoływana przez rozmaite czynniki uczulające – specjaliści wymieniają tu m.in. pyłki roślinne, kurz i roztocze domowe, pleśń, zanieczyszczenia powietrza, leki (aspiryna), wysiłek fizyczny, silne emocje czy niektóre produkty spożywcze. Oprócz nich warto też wspomnieć o czynnikach, które potęgują ryzyko występowania reakcji alergicznej np. zimne powietrze czy dym papierosowy.
Immunoterapia swoista wykazuje dużą skuteczność w leczeniu astmy i związanego z nią alergicznego nieżytu nosa. Odczulanie okazuje się równie pomocne w redukcji odczynu zapalnego i innych objawów, co regularnie stosowane leki. Co więcej, należy zaznaczyć, że skuteczność kliniczna przeprowadzonej immunoterapii utrzymuje się nawet przez kilka lat po zakończeniu regularnych szczepień alergenowych. Farmakoterapia wymaga natomiast regularnego stosowania.
Niemniej jednak należy zaznaczyć, że efektywność odczulania jest mocno uzależniona od typu alergenu wyzwalającego ataki astmatyczne. Immunoterapia znacznie lepiej sprawdza się w przypadku uczuleń sezonowych – największą skuteczność z leczenia szczepionkami alergenowymi odnotowuje się w przypadku astmy wyzwalanej przez pyłki roślinne. Ponadto warto wiedzieć, że:
- odczulanie nie jest aż tak skuteczne w przypadku alergenów całorocznych np. kurz, roztocza, sierść zwierząt, pleśń
- immunoterapia może nie przynieść pożądanych rezultatów u starszych pacjentów i/lub u osób o kiepskiej funkcjonalności płuc
Bibliografia:
- Cichocka-Jarosz E. „Wpływ immunoterapii alergenowej na jakość życia chorych na astmę, alergiczny nieżyt nosa i alergię na jad owadów”. Alergologia Polska 2018, 5(3): 148-156.
- Jura-Szołtys E., Rogala B. „Immunoterapia w alergiach sezonowych.” Alergia Astma Immunologia 2016, 21(1): 44-48.
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57607,skutecznosc-immunoterapii-alergenowej
