Astma, inaczej zwana dychawicą oskrzelową, to przewlekła choroba zapalna oskrzeli. Obecny stan wiedzy medycznej nie pozwala na jej wyleczenie, jednak przy prawidłowo prowadzonej terapii, pacjent jest w stanie normalnie funkcjonować.
Astmę dzielimy na dwa podtypy – niealergiczną (która dotyczy najczęściej dorosłych) oraz alergiczną – związaną z uczuleniem na alergeny wziewne. Najczęściej chorują na nią dzieci i młodzi dorośli.
Mechanizm immunoterapii
Immunoterapia alergenowa, to oprócz unikania alergenów, najskuteczniejsza metoda walki z alergią.
Immunoterapia swoista (swoistym alergenem) polega na tzw. „przestrojeniu” odpowiedzi immunologicznej organizmu na alergen, który jest przyczyną objawów choroby. Dochodzi do uzyskania tolerancji na ten czynnik, tym samym – do złagodzenia objawów choroby. Leczenie to hamuje wczesną i późną fazę IgE-zależnej reakcji organizmu.
Immunoterapia może być podawana podjęzykowo albo podskórnie. Pacjent z wizyty na wizytę otrzymuje większe dawki wyciągu alergenowego, co umożliwia wytworzenie stopniowej tolerancji organizmu na daną substancję. Podanie alergenu następuje wielokrotnie, immunoterapia bardzo często trwa kilka lat. Po każdym podaniu immunoterapii, pacjenta należy obserwować przez okres do 30 minut, ze względu na ryzyko wystąpienia reakcji anafilaktycznej.
Już w trakcie kilku pierwszych miesięcy u pacjentów z IgE zależnymi alergiami wziewnymi, dochodzi do złagodzenia objawów oraz remisji po zakończeniu leczenia. Dzięki temu pacjentowi poprawia się jakość życia oraz istnieje szansa na ograniczenie farmakoterapii. U pacjentów może dojść do całkowitego zaniku objawów klinicznych takich jak: alergiczny nieżyt nosa i zapalenie spojówek, duszności bronchospastycznej czy nawet objawów anafilaksji.
Dodatkową zaletą tego leczenia jest fakt, że immunoterapia hamuje występowanie tzw. „marszu alergicznego”, co oznacza, że blokuje występowanie nowych schorzeń atopowych – takich jak atopowe zapalenie skóry czy nieżyt nosa, a także ogranicza pojawienie się uczulenia na kolejne alergeny.
Immunoterapia w leczeniu astmy alergicznej
Immunoterapia w leczeniu astmy alergicznej może być stosowana w przypadku pacjentów z łagodną lub umiarkowaną astmą, która jest dobrze kontrolowana. Bezwzględnym wymogiem jest obecność swoistych przeciwciał IgE skierowanych przeciwko alergenowi, na który pacjent ma otrzymać immunoterapię.
W przypadku pacjentów z ciężką odmianą astmy, albo taką która nie jest odpowiednio kontrolowana – immunoterapia nie może być zastosowana. Podobnie – w przypadku pacjentów, u których mimo zastosowanej terapii nie osiąga się wartości FEV1 (parametr w spirometrii) wyższych niż 70% normy.
Istniejące badania kliniczne potwierdzają skuteczność immunoterapii podskórnej w łagodzeniu objawów i częstotliwości zaostrzeń astmy, szczególnie u pacjentów odczulających się na roztocza kurzu domowego i pyłki roślinne. Według zebranych danych, immunoterapia alergii na roztocza kurzu domowego u dzieci, umożliwiła redukcję stosowanych wziewnie glikokortykosteroidów.
Ponadto, u dzieci z alergią na roztocza kurzu domowe, w istotny sposób zmniejszyła się tendencja do powstawania nowych alergii. U dzieci, które były odczulane na roztocza, zaledwie co czwarty maluch zachorował na inny rodzaj alergii, a u dzieci z grupy kontrolnej – aż u 66,7% dzieci w przeciągu 6 lat pojawiło się uczulenie na inne alergeny.
Wciąż trwają badania nad krócej stosowaną immunoterapią podjęzykową.
Źródła:
- https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/873/original/Strony_od_MpD_2011_09-8.pdf?1468499963
- https://www.termedia.pl/pulmonologia/Immunoterapia-przyczyny-nieoptymalnej-skutecznosci-w-alergiach-wziewnych,41900.html
- https://www.wiadomoscidermatologiczne.pl/artykul/immunoterapia-alergenowa
