Najskuteczniejszym sposobem na ograniczenie ryzyka występowania ataku atopowej astmy jest unikanie kontaktu z alergenami. Niestety niekiedy może to okazać się trudne, a czasami wręcz niemożliwe. Wówczas istnieje duża szansa występowania napadu duszności. W jaki sposób skutecznie złagodzić atak astmy? O czym powinien pamiętać astmatyk i jego najbliższe otoczenie, aby opanować sytuację?
Najważniejsze są leki
Najskuteczniejszym sposobem na przerwanie ataku duszności jest oczywiście zaaplikowanie wziewnego leku antyastmatycznego. Warto jednak zaznaczyć, że produkty lecznicze zawierające wyłącznie glikokortykosteroidy nie przyniosą pożądanego rezultatu w postaci przerwania napadu astmy. Wziewne leki sterydowe wykazują działanie przeciwzapalne, co ma raczej wpływ na kontrolowanie choroby. W celu zapewnienia choremu szybkiego i efektywnego rozszerzenia oskrzeli należy użyć krótko działających beta2-mimetyków (SABA) – fenoterolu lub salbutamolu.
Co robić, gdy astmatyk nie ma leków?
Niestety może dojść do sytuacji, w której osoba z astmą nie będzie mieć przy sobie inhalatora do aplikacji leku. Wówczas należy zachować spokój i zdrowy rozsądek – panika w sytuacji ataku astmy nie pomaga choremu, a raczej doprowadzi do nasilenia duszności i pogorszenia jego stanu. Gdy dochodzi do napadu choroby astmatycznej należy:
- zabezpieczyć najbliższe otoczenie chorego,
- pomóc astmatykowi przyjąć wygodną pozycję,
- usunąć wszelkie elementy garderoby, które utrudnią oddychanie np. biżuteria, krawat, apaszka, szalik, rozpięcie kołnierza w koszuli, poluzowanie paska w spodniach
- zagwarantować choremu dostęp do świeżego powietrza np. włączyć wiatrak, otworzyć okna – w przypadku okien należy zachować ostrożność, bo w okresie pylenia roślin okaże się to niezwykle niebezpieczne dla alergika,
- wezwać służby medyczne i zostać z poszkodowanym do momentu ich przyjazdu,
- nieustannie monitorować stan chorego – gdy straci przytomność, należy go zbadać i w razie konieczności (brak oddechu) należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
W jaki sposób można złagodzić i zapobiec atakom astmy alergicznej?
Regularne i prawidłowe stosowanie leków przeciwastmatycznych (tj. preparatów złożonych, które zawierają glikokortykosteroidy i długo działające beta2-mimetyki) umożliwia kontrolowanie choroby, co w dużym stopniu ogranicza szansę niespodziewanego napadu astmy. Działanie tych leków pozwala zwiększyć możliwości adaptacyjne układu oddechowego oraz wyciszyć aktywne zmiany zapalne, które wyzwalają ataki.
To jednak nie oznacza, że kontrolowanie astmy alergicznej powinno być ograniczone wyłącznie do farmakoterapii i unikania alergenów. Astmatycy powinni sami zadbać, aby zagwarantować organizmowi większą odporność wobec potencjalnego ryzyka ataku. W jaki sposób?
- Regularne inhalacje przy użyciu gorącej wody z solą i dodatkiem olejków zapachowych (np. eukaliptus, mięta, tymianek) pozwolą zadbać o optymalny stan dróg oddechowych m.in. wspierając ich oczyszczanie i nawilżenie.
- W diecie warto wykorzystać przyprawy o właściwościach antyzapalnych np. cynamon, imbir czy kurkumę.
- Dobrze jest zadbać o optymalną podaż kwasów omega-3, którym przypisuje się działanie przeciwzapalne.
- Regularna aktywność fizyczna pozwala poprawić wydolność krążeniowo-oddechową, zwiększyć adaptację na zmęczenie psychofizyczne i poprawić pracę układu odpornościowego. W ramach aktywności fizycznej nie należy koncentrować się wyłącznie na sporcie, ale i ćwiczeniach ukierunkowanych na naukę prawidłowego i spokojnego oddychania.
Bibliografia:
- Balińska-Miśkiewicz W. „Diagnostyka i leczeni astmy oskrzelowej u osób dorosłych.” Farmacja Polska 2009, 65(11): 793-803.
- https://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/212059,dusznosc-atak-astmy
- https://upacjenta.pl/poradnik/astma-alergiczna-jak-zminimalizowac-jej-objawy
- https://www.mp.pl/pacjent/pochp/lekiileczenie/54235,beta2-mimetyki-wziewne
- https://www.mp.pl/pacjent/astma/leczenie/49768,2-mimetyki-wziewne-w-leczeniu-astmy
