Leczenie chorób alergicznych ma charakter objawowy. Dzięki zmniejszeniu występowania symptomów i ataków astmy, alergicy mogą wyciszyć nadwrażliwy układ odpornościowy i ograniczyć szansę występowania napadów. W jaki sposób można zminimalizować objawy?
Farmakoterapia astmy – leki wziewne
Stosowanie leków wziewnych jest najistotniejszym elementem leczenia astmy. Znaczna większość pacjentów z astmą wykorzystuje różne preparaty lecznicze (np. glikokortykosteroidy, β2-mimetyki, antycholinergiki), które swoim działaniem pozwalają na skuteczne minimalizowanie objawów choroby astmatycznej. Niektóre zapewniają doraźne rozszerzenie oskrzeli, część wykazuje właściwości przeciwzapalne i pomagają w kontroli nadwrażliwości, inne pomagają w rozrzedzeniu nadmiernie zalegającej wydzieliny. Leki na astmę, dzięki formie (aerozol/proszek) i sposobie podania (inhalacja/nebulizacja) oddziałują bezpośrednio na drogi oddechowe – tym samym zapewniając maksymalną koncentrację składników aktywnych.
Aktywność fizyczna
Odpowiednio dostosowana aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy, wydolność, kondycję mięśni i układu oddechowego. Wszystkie te aspekty są przeważnie na kiepskim poziomie u astmatyków. Sport pomaga w poprawie aktualnego stanu organizmu i w ten sposób umożliwia zminimalizowanie ryzyka występowania ataków astmy. Oprócz tego ułatwia kontrolę prawidłowej masy ciała i walkę ze zbędnymi kilogramami. W przypadku aktywności fizycznej, zwłaszcza u osób z astmą alergiczną, należy bezwzględnie pamiętać o kilku ważnych kwestiach:
- osoby uczulone na pyłki roślinne muszą stronić od ćwiczeń w okolicach łąk, lasów, pól, parków – w sezonie pylenia powinny bardzo uważać na alergię
- osoby z alergią na kurz i roztocze domowe nie mogą wykonywać treningów w niewielkich i przeludnionych pomieszczeniach – małe siłownie i kluby fitness oraz obiekty o wątpliwym poziomie czystości mogą nasilać reakcje uczuleniowe
- sporty zimowe z uwagi niską temperaturę i dużą suchość powietrza są szczególnie niebezpieczne
- poziom intensywności musi być dostosowany do możliwości pacjenta – unika się sportów obciążających organizm przez długi czas (np. maraton, triathlon, kolarstwo), bardziej stawia się na dyscypliny gwarantujące wysiłek rozłożony w czasie (np. kajakarstwo, pływanie, siatkówka, jazda na rowerze, spacery, taniec).
Fitoterapia
Zioła mają pozytywne znaczenie dla leczenia astmy. Ich działanie jest zróżnicowane. Część ziół wykazuje właściwości udrażniające drogi oddechowe i wspierające rozrzedzenie śluzu, niektóre rośliny są pomocne w łagodzeniu podrażnień, inne ułatwiają nawilżenie zatok, oskrzeli i płuc. Leczenie fitoterapeutyczne przeważnie odbywa się w postaci inhalacji lub nebulizacji. Oprócz suszonych lub świeżych ziół wykorzystuje się również olejki eteryczne. Rośliny i zioła polecane przy astmie to m.in. rumianek, pokrzywa, tymianek, rozmaryn, mięta, eukaliptus, sosna. Warto też wspomnieć, że podczas astmy można wykorzystać ziołowe preparaty nawilżające gardło i redukujące kaszel – zwykle są to syropy lub pastylki do ssania, które zawierają np. podbiał, prawoślaz, porost islandzki czy czarny bez.
Rehabilitacja
Fizjoterapia stanowi uzupełnienie aktywności fizycznej. Ćwiczenia oddechowe, nauka spokojnego oddechu i aktywnego kaszlu, drenaż ułożeniowy – wszystko to jest bardzo dobrym wsparciem dla płuc i oskrzeli, a także dodatkowym elementem ochrony przed kolejnym atakiem duszności. W ramach rehabilitacji oddechowej zawiera się też leczenie uzdrowiskowe. Wielu astmatyków decyduje się na pobyt w sanatoriach, w których zostają poddani rozmaitym zabiegom np. kąpielom borowinowym, kuracjom pitnym przy użyciu terapeutycznej wody mineralnej czy aromaterapii powietrzem bogatym w sól.
Bibliografia:
- Shregis JL., et al. „Herbal medicine for adults with asthma: a systematic review.” Journal of Asthma 2016, 53(6): 650-659.
- Wypych-Ślusarska A., Kasznia-Kocot J., Słowiński J. „Czy istnieją skuteczne metody profilaktyki astmy oskrzelowej wieku dziecięcego?” Problemy Higieny i Epidemiologii 2011, 92(1): 1-6.
- Czarnobilska E., et al. „Choroby alergiczne wieku podeszłego. Część I. Alergiczny nieżyt nosa i zatok, astma oskrzelowa.” Gerontologia Polska 2009, 17(4): 181-187.
