Niejednokrotnie choroby alergiczne wymagają od alergika zmiany dotychczasowego stylu życia i zrezygnowania z niektórych produktów, zachowań czy zajęć. Adaptacja do nieco nowej, bezpieczniejszej rzeczywistości pozwala jednak kontrolować reakcje uczuleniowe i zapobiec zaostrzeniom schorzenia. O czym muszą pamiętać astmatycy, aby ich codzienne funkcjonowanie nie zostało zaburzone?
Konieczność wdrożenia farmakoterapii
Leczenie farmakologiczna jest nieodzownym punktem przeciwdziałania astmie i jej atakom. Stosowanie wziewnych glikokortykosteroidów i β2-mimetyków wspomaga redukcję aktywnych zmian zapalnych, ułatwia uzyskanie utraconej drożności dróg oddechowych, zmniejsza obrzęk i minimalizuje ryzyko zagrożenia życia atakiem duszności. Leki są także pomocne dla złagodzenia występujących objawów – często astmatycy wykorzystują też inne środki farmakologiczne np. mukolityki wspomagające rozrzedzenie zalegającej wydzieliny oddechowej. W ciężkich postaciach astmy niezbędne jest wprowadzenie innych leków np. antyleukotrienowych, które są polecane w przypadku astmy eozynofilowej. Niemniej jednak dobór leków pozostaje w decyzji lekarza prowadzącego.
Unikanie kontraktu z alergenami
Atopowa postać astmy może być wywołana przez rozmaite czynniki – począwszy od sierści zwierząt, kurzu domowego i roślinnych pyłków, przez niektóre leki (np. aspiryna), środki chemiczne czy produkty spożywcze, a skończywszy na stresie czy intensywnym wysiłku fizycznym. W każdym przypadku astmatycy muszą zmniejszyć szansę potencjalnego kontaktu z drażniącymi alergenami, które zwiększają szansę napadu astmy i jednocześnie zaostrzają chorobę. Dla części składników może być to proste (np. wyeliminowanie konkretnego produktu z diety), w innych przypadkach okazuje się to problematyczne (np. ograniczenie stresu u osób z odpowiedzialną pracą).
Jeżeli astmatyk nie wie, co stanowi podłoże reakcji alergicznej, to warto wykonać testy u alergologa. Z kolei odczulanie może okazać się skutecznym sposobem na redukcję występującej nadwrażliwości.
Inhalacje i nebulizacje układu oddechowego
Leki wziewne mogą być wspomagane przy pomocy innych preparatów. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań jest przygotowanie roztworu chlorku sodu, który może być wzbogacony dodatkami olejków eterycznych (np. mięta, eukaliptus, sosna) lub ziół (np. tymianek, rozmaryn). Tak przygotowana mieszanka może zostać wykorzystana do inhalacji lub nebulizacji, które wspierają udrożnienie dróg oddechowych, nawilżają błony śluzowe, łagodzą podrażnienia i przeciwdziałają rozwojowi wtórnych infekcji. Co więcej, są proste w użyciu i nie wchodzą w interakcje z przyjmowanymi lekami.
Zmiana dotychczasowych nawyków
Astma wymaga wdrożenia do codzienności szeregu zmian, które wspomagają zminimalizowanie potencjalnego zaostrzenia choroby i utrzymania optymalnej kondycji układu oddechowego. Oto kilka przykładowych kwestii, które wymagają wprowadzenia:
- ograniczenie kontaktu z zimnym powietrzem
- kontrolowanie masy ciała, a w razie potrzeby jej zmniejszenie
- regularne wyjazdy na łono przyrody i miejsca wolne od smogu
- uczęszczanie na okresowe wyjazdu do sanatorium lub uzdrowiska
- częste wietrzenie pomieszczeń i sprzątanie w celu usunięcia kurzu
- rozpoczęcie rehabilitacji oddechowej np. nauki efektywnego kaszlu
- regularne wykonywanie ćwiczeń o niewielkim stopniu intensywności
- unikanie noszenia apaszek, krawatów czy koszul z ciasnym kołnierzem
- zaprzestanie palenia papierosów i unikanie kontaktu z dymem oraz innymi zanieczyszczeniami powietrza
- rezygnacja z niektórych leków z uwagi na potencjalne ryzyko interakcji np. aspiryna, NLPZ, β-blokery, inhibitory MAO
Bibliografia:
- Pekkanen J., et al. „Analyzing atopic and non-atopic asthma.” European journal of epidemiology 2012, 27(4): 281-286.
- Balińska-Miśkiewicz W. „Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej u osób dorosłych.” Farmacja Polska 2009, 65(11): 793-803.
- Beasley R., Semprini A., Mitchell EA. „Risk factors for asthma: is prevention possible?.” The Lancet 2015, 386(9998): 1075-1085.
- Bremont, F. „From asthma attack to fatal asthma in children.” Archives de Pediatrie: Organe Officiel de la Societe Francaise de Pediatrie 2004, 11: 86-92.