Farmakoterapia w astmie alergicznej jest podstawą do jej kontrolowania i zapobiegania dalszej progresji. Leki wziewne stosowane w astmie to preparaty dostępne wyłącznie na receptę. Czy istnieją leki bez recepty, które można wykorzystać w przypadku astmy? Co to za leki i w jaki sposób działają?

Leki przeciwhistaminowe dostępne bez recepty

Przede wszystkim warto zaznaczyć, że leki przeciwhistaminowe nie są zarejestrowane jako preparaty stosowane w farmakoterapii astmy. Ich oddziaływanie na receptory histaminowe może okazać się wartościową formą wsparcia dla astmatyków. W jaki sposób? Leki przeciwhistaminowe są wykorzystywane w przypadkach pokrzywki lub alergicznego nieżytu nosa – niezwykle częstych niedogodności występujących u astmatyków. Przypuszcza się także, że leki przeciwhistaminowe mogą mieć cenne znaczenie w kontekście zaostrzeń obturacyjnych. Niemniej jednak leki te nie mogą być stosowane samodzielnie przez astmatyka. Decyzję o ich włączeniu do leczenia podejmuje lekarz prowadzący.

Leki przeciwhistaminowe dostępne bez recepty to:

• cetyryzyna (np. Allertec)
• feksofenadyna (np. Allegra)
• loratadyna (np. Claritine Allergy)

Leki przeciwkaszlowe na astmę alergiczną

Uciążliwy kaszel w przypadku astmy alergicznej jest rezultatem wzmożonego poziomu przeciwciał IgE, co w konsekwencji zaostrza zmiany zapalne oskrzeli i ograniczenie ich drożności. Kaszel to jeden z podstawowych symptomów w astmie. Przeciwwskazane dla astmatyków są leki na bazie kodeiny i desktrometorfanu, które stosuje się w leczeniu suchego kaszlu. Ich działanie prowadzi do zagęszczenia wydzieliny oddechowej, która u astmatyków jest produkowana w nadmiarze.

Co zatem stosować? Bezpiecznym rozwiązaniem będą syropy ziołowe np. z prawoślazu, podbiału lub tymianku. Inną opcją jest butamirat będący nieopiodiowym lekiem przeciwkaszlowym. Jego działanie polega na hamowaniu ośrodka kaszlu na poziomie rdzenia przedłużonego. Ponadto nieznacznie wspomaga rozkurcz oskrzeli, co ma wpływ na poprawę drożności dróg oddechowych.

Leki wykrztuśne bez recepty na astmę

Leki wykrztuśne można podzielić na dwie główne grupy:

1. ośrodkowe, które pobudzają ośrodki kaszlowe i oddechowe i tym samym stymulują organizm do odkrztuszania wydzieliny;
2. obwodowe, odpowiedzialne za upłynnienie wydzieliny oddechowej i tym samym pobudzają punkty kaszlowe do usunięcia plwociny.

W drugiej grupie wyróżnia się dwa pomniejsze rodzaje:

• mukolityki – upłynniające śluz i zmniejszający jego lekkość;
• sekretolityki – zwiększające wydzielanie śluzu i powodują jego upłynnienie.

Ambroksol wspiera proces oczyszczania dróg oddechowych, ułatwia odkrztuszanie oraz pozwala na ewakuację wydzieliny w oskrzelach. Amrboksol można zakupić w syropie (np. Deflegmin), tabletkach musujących (Flavamed) lub tabletkach doustnych (np. Mucosolvan).

Leki uspokajające dostępne bez recepty

Warto pamiętać, że astma jest chorobą, która może ulec zaostrzeniu wskutek nadmiernego stresu. Choć leki OTC o działaniu uspokajającym nie działają doraźne, to jednak mogą zostać wdrożone u astmatyków, którzy są szczególnie narażeni na skrajne emocje. Preparaty z tej kategorii bazują w głównej mierze na składnikach ziołowych (np. Valused czy Neospasmina), wśród których należy wymienić m.in. korzeń kozłka lekarskiego, szyszki chmielu czy ziele męczennicy. Warto jednak pamiętać, że komponenty ziołowe mogą wchodzić w interakcje z lekami – przed ich użyciem niezbędna jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą.

Leki OTC nie zastąpią leków na receptę

Nie można zapominać, że podstawą w farmakoterapii astmy są wziewne leki złożone dostępne na receptę. Połączenie glikokortykosteroidów z beta2-mimetykami jest niezastąpione i daje najlepsze rezultaty w ograniczeniu zmian zapalnych. Wymienione produkty lecznicze OTC mogą stanowić formę dodatku do leków wziewnych, ale z całą pewnością nie mogą być traktowane jako ich zamiennik.

Bibliografia:

1. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=941
2. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=166
3. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=521
4. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=146
5. https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.4.2.9.
6. https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/55298,Valused-kapsulki-miekkie