Niejednokrotnie choroby alergiczne mogą mieć mieszany charakter. Oznacza to, że osoba cierpiąca z powodu uczulenia skórnego jest narażona na rozwój alergii pokarmowej, czy astmy oskrzelowej. Co to jest marsz atopowy i czym się charakteryzuje?
Czym jest marsz atopowy?
Mianem marszu atopowego (alergicznego) określa się przemianę jednej choroby alergicznej w drugą, czemu zwykle towarzyszy zmiana lokalizacji występujących objawów nadwrażliwości. Marsz atopowy zwykle rozpoczyna się od alergii pokarmowej, która po pewnym czasie przeradza się w uczulenie skórne. Alergia dermalna daje natomiast początek innym problemom o charakterze nadwrażliwości – zwykle ostatnimi etapami marszu alergicznego jest choroba atopowa układu oddechowego m.in. astma i alergiczny nieżyt nosa (katar sienny). Warto jednak dodać, że marsz atopowy jest niejednorodny. Oznacza to, że alergie mogą występować nieregularnie i nierzadko poszczególne zmiany uczuleniowe mają charakter stały.
Jakie są przyczyny marszu alergicznego?
Alergenami dla atopii pokarmowej są produkty spożywcze, które niezwykle często powodują wyzwolenie reakcji uczuleniowej. Początek marszu alergicznego może być spowodowany przez gluten, białka jaj i/lub mleka krowiego, orzechy, soję, laktozę, ryby i owoce morza, czy orzeszki ziemne. Jego kolejne fazy sprawiają, że wspomniane czynniki wyzwalają uczulenie ze strony innych części ciała np. oskrzeli, dróg oddechowych i skóry. Nierzadko w innych etapach marszu atopowego będą dominować zupełnie inne alergeny – jednak we wszystkich przypadkach następuje nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na występujący czynnik uczuleniowy.
Jakie są objawy marszu atopowego?
Każdy z etapów charakteryzuje się zupełnie innymi objawami. Jednak we wszystkich przypadkach jest to efekt nadmiernej produkcji przeciwciał IgE w organizmie. Do symptomów marszu atopowego zaliczamy:
• skóra
wypryski, zaczerwienienie, obrzęk błon śluzowych, przebarwienia, uczucie mrowienia
• układ pokarmowy
biegunka, dolegliwości bólowe brzucha, wzdęcia, uczucie przepełnienia, zatwardzenie
• układ oddechowy
zwężenie oskrzeli, nadmierna produkcja wydzieliny oddechowej, przykurcz mięśniówki i obrzęk błony śluzowej oskrzeli, ból w klatce piersiowej, duszność, nadmierny katar (śluzowy i wodnisty), ograniczona drożność dróg oddechowych, zapalenie spojówek, łzawienie, napady suchego kaszlu
Jak sobie radzić z marszem atopowym?
Jedynym skutecznym sposobem jest ograniczenie kontaktu alergika z niebezpiecznymi czynnikami uczulającymi. Przearanżowanie diety stanowi jeden z głównych sposobów przeciwdziałania nadreaktywności organizmu na działanie drażniących artykułów spożywczych. W dobie dzisiejszych czasów nie musi być to związane z całkowitym wykluczeniem niektórych produkt, bo np. bez najmniejszego problemu można zakupić nabiał pozbawiony laktozy, lub produkty mączne wolne od dodatku glutenu.
W przypadku atopii skórnej stosuje się specjalne środki kosmetyczne w postaci kremów i maści o właściwościach natłuszczających, co umożliwi naprawę uszkodzonego naskórka. Ponadto specjaliści rekomendują użycie leków steroidowych do miejscowej aplikacji.
Pojawienie się astmy oskrzelowej w przebiegu marszu atopowego wymaga zastosowania wziewnych glikokortykosteroidów, beta2-mimetyków i mukolityków. To środki farmakologiczne, które umożliwiają usprawnienie drożności dróg oddechowych wskutek rozszerzenia oskrzeli i rozrzedzenia zalegającej wydzieliny. Ponadto dobrym wsparciem okażą się inhalacje na bazie soli i olejków eterycznych.
Bibliografia:
1. Swincow G., Czerwionka-Szaflarska M. „Symptomatologia chorób alergicznych u dzieci–marsz alergiczny.” Pediatria Polska 2010, 85(2): 141-147.
2. https://totylkoastma.pl/senior/marsz-alergiczny-co-to-takiego/
